راه‌های آموزش کودکان برای کنترل خشم
آموزش کودکان به کنترل خشم، یکی از مهمترین مهارت‌هایی است که می‌توان در زندگی روزمره آن‌ها برایشان آموخت. کودکان به طور طبیعی احساساتی هستند و خشم نیز یکی از این احساسات است. اما به آن‌ها آموزش دادن که چگونه خشم خود را کنترل کنند و به جای آن از راه‌های سازنده‌تری برای بیان نیازها و احساساتشان استفاده کنند، می‌تواند به رشد و توسعه شخصیتی آن‌ها کمک کند و روابط مثبت تری را در محیط اطرافشان ایجاد کند.
در زیر چند راهکار برای آموزش کودکان به کنترل خشم آورده شده است:
۱. نمونه‌گیری از نوعی مثبت: به جای اینکه خودتان به صورت خشمگین و عصبانی واکنش نشان دهید، بهتر است نمونه‌ای مثبت و آرام را به کودکانتان نشان دهید. آن‌ها بیشتر از شما الگو برداری می‌کنند و اگر خودتان به صورت آرام و کنترل شده باشید، آن‌ها نیز احتمالاً به طور طبیعی به همین روش عکس‌العمل خواهند داد.
۲. آموزش مهارت‌های ارتباطی: کودکان باید آموزش داده شوند که چگونه به طور موثر احساسات و نیازهایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند. این شامل استفاده از کلمات مناسب، صحبت کردن با آرامش و احترام و به دیگران گوش دادن به صورت فعال است.
خشم از شش ماهگی به بعد کم کم در کودک بروز و ظهور می یابد ، یکی از مهمترین چالش های والدین و بزرگسالان چه در تربیت و چه ارتباط با کودکان چگونگی کنترل خشم است. از آنجایی که واکنش های هیجانی خیلی زودتر از بخش های منطقی ذهن فعال می شوند و به تکامل می رسند، کودکان در مواجهه با موقعیت های هیجانی، بیشتر تکانشی عمل می کنند.
کنترل خشم
البته یادگیری مشاهده ای و شیوه ای که بزرگسالان و اطرافیان در مواجهه با این موقعیت ها از خود نشان می دهند، در عملکرد کودک موثر است. اما در یک تربیت فعال و مداخله ی بهنگام می توانید این مهارت از سن دو سالگی به بعد بتدریج و با زبان کودکانه با بچه ها تمرین کنید.
از سه سالگی به بعد کودک از درک بیشتری برخوردار شده و حالا می توانید یک گفتگوی دو طرفه با او داشته باشید. برای این منظور ابتدا درباره ی انواع احساسات با کودک صحبت می کنیم.
این کار را می توانید با گروه های چند نفره در خانواده یا حتی کلاس انجام دهید. بعد با کمک شما یا به تنهایی تصاویری را از روزنامه یا مجلات بریده و سپس روی میز یا زمین بچینید و درباره ی احساس هر کدام صحبت کنید.
برای بچه های کوچکتر می توانید از زبان ساده تری استفاده کنید. اگر کودک بداند که چه توانایی هایی دارد به تدریج یاد می گیرد که موقع خشم از این توانایی استفاده کند و کنترل بیشتری روی خودش داشته باشد
کودک در مورد تصویر چه می گوید؟
در مورد شخصیت هر تصویر از کودک بپرسید که چه احساسی دارد، چه اتفاقی ممکن است برایش پیش آمده باشد؟ چه چیزی می خواهد بگوید؟ چه نیازی دارد؟ بگذارید در این مورد حدس بزند و خیال پردازی کند، هر چه این جریان مفرح تر باشد برای کودک لذت بخش تر است و جریان یادگیری بیشتر تسهیل می شود.
برای جذابیت بیشتر می توانید از چندضلعی یا مکعب (با توجه به سن بچه ها) استفاده کنید، روی هر وجه عکس یا نقاشی های خود کودک را بچسبانید، بعد آن را بچرخانید و هر بار روی یک وجه احساسی که نمایش می دهد، بحث کنید. بعد از بحث و بررسی شناختی روی انواع احساسات، حالا روی خشم متمرکز شوید. نحوه ی بیان، راهکارها و پیامدهایش را با کودک بررسی کنید. شیوه های پیشنهادی جایگزین را هم بررسی و تمرین کنید. برای اینکار می توانید از تجربه های خودتان، خاطرات بچه ها یا حتی داستان هایی که درباره ی عکس های روزنامه ساخته اند یا کتاب قصه استفاده کنید.
برای تمرین هر بار موقعیتی را پیشنهاد بدهید و بعد آن را در قالب سه رنگ و از طریق شبیه سازی با چراغ راهنما نمایش بدهید و بازی کنید. برای فرو نشاندن خشم کودک، تهدید و توهین چاره ساز نیست.
برای دریافت راهکارهای موثر در زمینه کنترل خشم کودکان از مشاوران مشاوره خانواده تلفنی کمک بگیرید.
