نشانه‌ها و علل اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی (بیپولاریته) یک اختلال روانی است که تأثیر بر روحیه و انرژی فرد دارد. این اختلال در سیستم عصبی مرتبط با تنظیم وضعیت هیجانی بروز می‌کند و باعث تغییرات شدید در حالت روحی فرد می‌شود. در طول زمان، فرد با اختلال دوقطبی تجربه‌های عمده‌ای از روحیه بالا (مانیا یا هیپومانی) و روحیه پایین (افسردگی) را تجربه می‌کند.

این اختلال بر خلاف تغییرات روزمره در حالت روحی، تغییرات ناگهانی، شدید و غیرمعقول را ایجاد می‌کند. در طی دوره مانیا، فرد تحت تأثیر احساسات بسیار بالا و افکار هیجانی شدید قرار می‌گیرد. او ممکن است احساس بی‌نیازی از خواب و استراحت، افکار بی‌انتها، افزایش انرژی، رفتار بی‌انضباطانه و خشونت آمیز، افزایش خوداعتمادی، خلق و خوی آزادی، و افکار خطرناک داشته باشد.

در دوره‌های افسردگی، فرد تحت تأثیر روحیه پایین و ناامیدی قرار می‌گیرد. او ممکن است احساس افسردگی عمیق، کاهش انرژی، بی‌اشتهایی، مشکل در خواب، احساس بی‌ارزشی و گیجی، فکرهای منفی و خودکشی داشته باشد.

علت ایجاد اختلال دوقطبی هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما به عوامل مختلفی نظیر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، نارسایی شیمیایی در مغز و تنظیم‌های هورمونی مرتبط با سیستم عصبی مربوط می‌شود. همچنین، استفاده از مواد مخدر و مصرف بی‌رویه الکل نیز می‌تواند در بروز اختلال دوقطبی نقش داشته باشد.

اختلال دوقطبی ممکن است تأثیرات زیادی بر زندگی فرد داشته باشد. به همین دلیل، تشخیص صحیح و درمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت تشخیص این اختلال، درمان شامل ترکیبی از داروها، مشاوره روانشناختی و تغییرات در شیوه زندگی می‌تواند بهبود و کنترل بهتری بر روحیه فرد و کیفیت زندگی او ایجاد کند. همچنین، پشتیبانی از خانواده و حمایت اجتماعی نیز می‌تواند بهترین نتایج را در مدیریت این اختلال به ارمغان بیاورد.

اختلال دو قطبی چیست؟ دو قطبی ها چگونه افرادی هستند؟ علت اختلال دو قطبی چیست؟ اختلال دو قطبی یکی از اختلالات خلقی مزمن شناخته می شود. همانطور که از نام این اختلال پیداست شامل دو قطب افسردگی و شیدایی است. افراد دو قطبی دائم تغییرات شدید خلقی را تجربه می کنند. به همین دلیل بیماری دو قطبی می تواند برای افراد مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد. برای تشخیص اختلال دو قطبی ابتدا باید به دنبال نشانه های دو قطبی بودن باشید. اگر شما نیز إحساس می کنید علائم افراد دو قطبی را دارید نگران نباشید، با استفاده از داروها و تغییرات شیوه زندگی و گفتار درمانی، دو قطبی بودن را می توان کنترل و درمان کرد.

به دلیل سوالات مکرر در مورد علائم اختلال دو قطبی، علت بیماری دو قطبی و … مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی آویژه به بررسی و تحقیق در رابطه با بیماری دو قطبی، علائم و دلایل و … این بیماری پرداخته اند. مطالعه مقاله زیر شما را با اختلال دو قطبی بیشتر آشنا می کند. پس اگر به دنبال دریافت اطلاعات کامل در مورد دو قطبی بودن هستید، مقاله زیر را مطالعه کنید.

اختلال دو قطبی یعنی چه؟

همانطور که در بالا اشاره شد، اختلالات دو قطبی یکی از اختلالات خلقی مزمن است که باعث ایجاد تغییرات شدیدی در خلق و خو، رفتار، توانایی و عملکرد و انرژی فرد می شود. دو قطبی بودن توسط انجمن روانپزشکی اختلالات آمریکا به عنوان یک گروه از اختلالات مغزی شناسایی شده است. اختلال دو قطبی می تواند ساعت ها، ماه ها و یا حتی سال ها برای فرد مشکل ایجاد کند و انجام کارهای روزانه و روابط با دیگران را با مشکل مواجه سازد.

می توان به زبان ساده دو قطبی بودن را این گونه تعریف کرد که فردی که دو قطبی دارد ممکن است لحظاتی را شاد و سرحال باشد و سپس بعد از چند دقیقه، بدون هیچ دلیل روشنی ناراحت و افسرده بنظر برسد. استفاده از کلمه دو قطبی را نیز می توان به این دلیل دانست که فرد درگیر این اختلال نوسانات زیادی بین خلقیات خوب و بد دارد.

برخلاف نوسانات خلقی که افراد گاهی به دلایل مختلف دچار آن می شوند، تغییرات خلقی در افراد دو قطبی آنقدر شدید است که می تواند به عملکرد فرد در تحصیل یا کار، روابط او با دیگران و توانایی هایش آسیب برساند. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که افراد درگیر دو قطبی همیشه و در همه ساعت ها نیز علائم اختلال دو قطبی را ندارند. آنها دوره های مختلفی از نوسانات خلقی و … را تجربه می کنند.

دسته بندی اختلالات دو قطبی

در قدیم به اختلال دو قطبی، افسردگی شیدایی یا اختلال شیدایی_افسردگی می گفتند. دلیل این نام گذاری را می توان این دانست که افراد دچار دو قطبی دوره های شیدایی و افسردگی را طی می کنند. دو قطبی أنواع مختلفی دارد که افراد می توانند بسته به علائم دو قطبی و میزان آن در دسته های مختلف جای بگیرند. می توان اختلالات دو قطبی را در سه دسته مختلف تقسیم کرد. سه دسته اختلال دو قطبی عبارتند از:

اختلال دو قطبی I

این اختلال دو قطبی، یک اختلال شیدایی_افسردگی است. این اختلال هم می تواند با دوره های روان پریشی همراه باشد و هم بدون دوره های روان پریشی. این دوره های شیدایی حداقل 7 روز طول می کشند و تقریبا هر روز بیشتر از یک ساعت فرد را درگیر خود می کنند. در این نوع اختلال دو قطبی گاهی علائم اختلال دو قطبی آنقدر شدید است که فرد به مراقبت های پزشکی و مراجعه به روانپزشک احتیاج دارد.

اختلال دو قطبی II

این نوع از اختلال دو قطبی دوره های متناوب هیپومانیک و افسردگی را شامل می شود. دوره های هیپومانیک به نسبت دوره های شیدایی، که در اختلال دو قطبی نوع یک به آن اشاره شد، شدت کمتری دارند. افراد مبتلا به این اختلال با مشکلات شدید در عملکرد روزانه همراه نیستند.

اختلال سیکلوتیمیک

شامل چرخه ای از اختلال دو قطبی است که باعث ایجاد دوره های کوتاه مدت هیپومانیک و افسردگی می شود. افراد درگیر اختلال دو قطبی سیکلوتیمیک حالت خلقی مزمن ناپایدار دارند. ممکن است افراد مبتلا به این اختلال دوره های کوتاهی از خلق و خوی طبیعی را داشته باشند. این دوره خلق و خوی طبیعی کمتر از هشت هفته طول میکشد و بعد از آن مجدد نوسانات خلقی ادامه خواهد داشت.

دوره های شیدایی و افسردگی چیست؟

در بالا به طور مکرر به دوره های شیدایی و افسردگی اشاره شد. اما آیا می دانید دوره های شیدایی چیست؟ افسردگی در اختلال دو قطبی چه جایگاهی دارد؟

 دوره های شیدایی

دوره های شیدایی یکی از ویژگی های اصلی اختلال دو قطبی نوع یک است. شیدایی وضعیتی است که در آن فرد در یک دوره حدودا طولانی خلق و خوی غیر عادی خواهد داشت، تحریک پذیری او به شدت بالا می رود و تغییرات بسیار شدیدی در افکار، احساسات، رفتار، عملکرد و … بوجود می آید. تغییرات این گونه افراد را می توان به راحتی متوجه شد. اگر در اطرافیان شما فردی دچار اختلال دو قطبی شدید باشد شما می توانید تغییرات و قرار گرفتن او در دوره شیدایی را متوجه شوید.

دوره های شیدایی می تواند باعث شود که افراد در فعالیت ها و کارهای آسیب زننده که می تواند مشکلات جسمی، اجتماعی، مالی و روانی را برای آنها به همراه داشته باشند، شرکت کنند. مثلا فرد درگیر شیدایی ممکن است رانندگی خطرناک و خارج از احتیاط را داشته باشد که ممکن است به سلامت جسمانی او به شدت آسیب برساند و یا آسیب مالی با خود به همراه داشته باشد.

دوره های شیدایی گاهی روان پریشی را نیز با خود به همراه دارند. برخی از علائم روان پرشی مانند: هذیان و توهم ممکن است در افراد دو قطبی که از شیدایی رنج می برند دیده شود. این علائم می تواند باعث ایجاد مشکل برای تشخیص اختلال دو قطبی از سایر اختلالات مانند اسکیزوفرنی می شود.

نوع دیگری از شیدایی نیز وجود دارد که آن را هیپومانیا می نامند. هیپومانیا شکل ضعیفی از شیدایی است و میزان شدت آن بسیار کمتر است. هیپومانیا به اندازه دوره های شیدایی اختلال دو قطبی نوع یک ادامه دار نخواهد بود و مدت زمان آن به نسبت کمتر است. همچنین در عملکرد روزانه افراد اختلال ایجاد نمی کند.

 دوره های افسردگی

اختلال دو قطبی می تواند همراه با خود دوره های افسردگی را نیز داشته باشد. در طول دوره های افسردگی افراد دو قطبی، خلق و خوی آنها ضعیف شده و علاقه خود را به انجام دادن فعالیت هایی که قبلا از آنها لذت می بردند از دست می دهند. در اختلالات دو قطبی برخی از علائم شایع افسردگی را نیز می توان مشاهده کرد مانند:

 تغییرات در اشتها که می تواند برای برخی از افراد پرخوری و برای برخی کم خوری و بی اشتهایی باشد.

 خستگی و بی حوصلگی

 داشتن احساس بی ارزشی و ناامیدی

علائم اختلال دو قطبی چست؟

نشانه های دو قطبی بودن می تواند در افراد مختلف باشد. همچنین بسته به اینکه شما کدام نوع از اختلال دو قطبی را دارید، می تواند نشانه های دو قطبی بودن برای شما با سایر افراد متفاوت باشد. مثلا مهم ترین علائم اختلال دو قطبی نوع یک، دوره های شیدایی است. در حالیکه افراد مبتلا به اختلال نوع دو دو قطبی دوره های هیپومانیک را تجربه می کنند. برخی دیگر از افراد دو قطبی هم دوره های هیپومانیک و هم شیدایی را با هم تجربه می کنند. پس می توان گفت الگوی خاصی برای اختلال دو قطبی وجود ندارد. همچنین بستگی به عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی، نشانه ها و علائم آن نیز می تواند شدیدتر شود. میزان افسردگی و شیدایی از فردی به فرد دیگر متغیر است و حتی برای فرد می تواند در زمان های مختلف، متفاوت باشد.

به همین دلیل ما برای بررسی علائم اختلال دو قطبی و نشانه های دو قطبی بودن هر کدام از فاکتورهای اختلال دو قطبی را به صورت جداگانه بررسی کرده ایم و نشانه های آنها را که در نهایت علائم اختلال دو قطبی نامیده می شوند برای شما عزیزان دسته بندی کرده ایم.

 علائم دوره های شیدایی

 داشتن امید بیش از اندازه و خارج از چارچوب

 شادی و هیجان های افراطی و بیش از حد

 بی قراری و کلافه بودن

 تغییرات شدید در خلق و خو و نوسانات خلقی، مثلا در کسری از ثانیه از یک آدم شاد به یک انسان غمگین تبدیل می شوند.

 اختلالات خواب و نیاز کم به خوابیدن

 افکار هیجانی و بی منطق

 انرژی زیاد و خارج از کنترل و یا کمبود انرژی و ناامیدی

 قضاوت های عجولانه و ضعیف. مثلا ترک کار به طور ناگهانی

 رویا پردازی های زیاد و ساختن آینده رویایی در ذهن

 رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد مخدر، الکل و یا رابطه های نامشروع

 احساس قدرتمند بودن غیر عادی

 توهم و هذیان

افرادی که علائم اختلال دو قطبی نوع یک را دارند و دوره های شیدایی را تجربه می کنند در اغلب أوقات از پیامدهای منفی و آسیب هایی که رفتارشان برایشان به همراه دارند بی خبرند. اگر شیدایی برای افراد بسیار شدید باشد، ممکن است برای حفاظت از فرد مبتلا به اختلال دو قطبی و اطرافیان او نیاز باشد که فرد را بستری کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه با مشاوره آنلاین آویژه تماس حاصل فرمایید.